BULUD ƏSASLI ELEKTRON KİTABXANA SİSTEMLƏRİNDƏ MƏLUMATLARIN KİBERTƏHLÜKƏSİZLİYİNİN ARAŞDIRILMASI

Abstract

Dünya miqyasında məlumatın rolu və dəyəri sürətlə artmaqda olduğu bir dövrdə məlumatların qorunması və kibertəhlükəsizlik məsələləri daim aktual mövzulardandır. Kibertəhlükəsizlik informasiya texnologiyalarının tətbiq edildiyi hər sahədə əsas prioritetlərdən biri kimi qəbul edilir və bulud əsaslı elektron kitabxana sistemlərinə də tətbiq edilir. Bulud texnologiyalarının tətbiqi ilə yanaşı bu texnologiyalara müxtəlif kibertəhdidlərin, məlumat oğurluğunun və kiberhücumların artması bulud əsaslı elektron kitabxana sistemlərinin məlumat təhlükəsizliyi məsələlərinin ön planda olmasını təmin edir. Universitetlər, elmi mərkəzlər və kitabxanalar kimi bilik mərkəzləri də bu texnologiyalardan yararlanan müəssisələrdən biridir və bu sistemlərin qorunması tədqiqat və akademik icmanın mənafeyinə xidmət edir. Bulud əsaslı elektron kitabxana sistemlərində məlumatların kibertəhlükəsizliyinin araşdırılması fərqli təhlükəsizlik risklərinin identifikasiyasını, qiymətləndirilməsini və müdafiəsini tələb edir. Məlumatların müxtəlif hüquqi və sosial təhlükələrdən qorunması müəyyən hüquqi standartların qorunması və icrası ilə əlaqədar olduğu kimi texniki təhlükəsizlik tədbirləri və protokollarının düzgün tətbiqi ilə də bağlıdır. Təhlükəsizlik prinsipləri müəyyən təhlükəsizlik standartları, şifrələmə protokolları, istifadəçi kimlikləndirmə və avtorizasiya mexanizmləri, məlumatlar arasında keçidin təhlükəsizliyi, daxili və xarici təhlükəsizlik auditləri, kibertəhlükəsizlik siyasətləri və prosedurları kimi faktorları əhatə edir. Bulud əsaslı elektron kitabxana sistemlərində məlumatların kibertəhlükəsizliyinin araşdırılması bu sistemlərin məlumatların idarə edilməsi və paylaşılması proseslərində sürət və effektivliklə əlaqədardır. Bu, təşkilatların və institutların məlumatlarını və digər dəyərli resurslarını müstəqil, təhlükəsiz və effektiv şəkildə idarə etmələrinə kömək edə biləcək. Tədqiqatın məqsədi və vəzifələri. Tədqiqatın məqsədi, bulud əsaslı elektron kitabxana sistemlərində məlumatların təhlükəsizliyini və məxfiliyini qorumaq üçün effektiv və etibarlı kibertəhlükəsizlik strategiyalarını və protokollarını inkişaf etdirməkdir.