Abstract:
Yekun olaraq qeyd edək ki, radiotezliklərdən istifadə Azərbaycan
Respublikasında xidmət sahələrinin iqtisadi səmərəliliyinin artırılmasında mühüm rol
oynayır. Radio spektrinin strateji şəkildə bölüşdürülməsi və səmərəli idarə edilməsi
sayəsində Azərbaycan telekommunikasiyadan tutmuş nəqliyyata və digər sahələrə
qədər müxtəlif xidmət sektorlarında əhəmiyyətli irəliləyişlərin şahidi olmuşdur.
Birincisi, telekommunikasiya sektorunda radiotezliklərin bölüşdürülməsi mobil
şəbəkələrin və genişzolaqlı xidmətlərin genişləndirilməsini asanlaşdırıb, bununla da
həm biznes, həm də istehlakçılar üçün əlaqə və əlçatanlığı yaxşılaşdırıb. Bu
gücləndirilmiş əlaqə təkcə innovasiya və məhsuldarlığı təşviq etmir, həm də ümumi
iqtisadi inkişafa və sosial rifaha töhfə verən teletibb və e-hökumət həlləri kimi vacib
xidmətlərin çatdırılmasına imkan verir. Bundan əlavə, radiotezliklər nəqliyyat
sistemlərinin və logistik əməliyyatların optimallaşdırılmasında mühüm rol oynayır.
Səmərəli rabitə və izləmə imkanlarını təmin etməklə, radiotezliyin identifikasiyası
(RFID) və digər simsiz texnologiyalar təchizat zəncirinin idarə edilməsini
sadələşdirir, əməliyyat xərclərini azaldır və malların və xidmətlərin çatdırılmasının
etibarlılığını və vaxtında olmasını artırır. Bu da öz növbəsində Azərbaycan biznesinin
həm daxili, həm də beynəlxalq bazarlarda rəqabət qabiliyyətini artırır. Bundan əlavə,
radiotezliklərdən səmərəli istifadə fövqəladə rabitə sistemləri və müşahidə şəbəkələri
kimi tətbiqlər vasitəsilə ictimai təhlükəsizliyi və təhlükəsizliyi artırır. Real vaxt
rejimində məlumat ötürülməsi və monitorinq imkanlarını təmin etməklə, bu
texnologiyalar fövqəladə hallara operativ reaksiya verməyə, riskləri azaltmağa və
kritik infrastrukturu və aktivləri qorumağa imkan verir, beləliklə, iqtisadi
fəaliyyətlərin inkişafı üçün əlverişli mühit yaradır. Bundan əlavə, radiotezliklərlə
təchiz edilmiş ağıllı şəhər həllərinin tətbiqi enerjinin idarə edilməsi, tullantıların
utilizasiyası və ictimai nəqliyyat kimi şəhər xidmətlərinin səmərəliliyini artırır. IoT
cihazlarından və məlumat analitikasından istifadə etməklə Azərbaycanın şəhərləri
resurs istifadəsini optimallaşdıra, ətraf mühitə izi azalda və sakinlər və qonaqlar üçün
ümumi həyat keyfiyyətini yaxşılaşdıra bilər. Yekun olaraq qeyd edək ki,
radiotezliklərin strateji idarə edilməsi Azərbaycanda xidmət sektorlarının bütün
potensialının üzə çıxarılması üçün zəruridir. Radiotezliklər innovasiyaları təşviq
etməklə, əlaqəni təkmilləşdirməklə və əməliyyat səmərəliliyini artırmaqla iqtisadi
artımın sürətləndirilməsində, davamlı inkişafın təşviqində və ölkənin ümumi rifahının
yüksəldilməsində mühüm rol oynayır. Odur ki, bu sahədə davamlı investisiya və
innovasiyalar Azərbaycanın iqtisadi tərəqqisini və qlobal arenada rəqabət
qabiliyyətini saxlamaq üçün zəruridir.