Abstract:
Bu dissertasiya, informasiya sistemlərində arxitektura mövzusunda dərin bir təhlil
aparmaqla başlayır və monolit arxitekturasının çatışmazlıqlarını nəzərə alaraq,
mikroservislər arxitekturasının üstünlüklərini və tətbiq sahələrini əhatə edir. Müasir
proqram təminatında mikroservislər arxitekturasının əhəmiyyəti getdikcə artır və bu iş,
həmin arxitekturanın əlçatanlıq və dayanıqlığını təmin edən dizayn patternləri və
prinsipləri üzərində fokuslanır.
Mikroservislər Arxitekturasının Əhəmiyyəti - mikroservislər arxitekturası, böyük
və kompleks sistemləri kiçik, müstəqil xidmətlərə bölməklə onları daha idarəolunan və
çevik hala gətirir. Bu yanaşma, sistemin genişlənməsini asanlaşdırır və hər bir xidmətin
müstəqil olaraq inkişaf etdirilməsi, yenilənməsi və miqyaslanması imkanını verir.
Monolit arxitekturasının tək bir kod bazasında bütün funksionallıqları toplaması
nəticəsində meydana gələn performans və texniki borc problemlərini aradan qaldırmaq
üçün mikroservislər ideal bir həll kimi çıxış edir.
Dizayn Patternləri və Prinsipləri - mikroservislər arxitekturasında əlçatanlığı və
dayanıqlığı təmin etmək üçün bir sıra dizayn patternləri və prinsiplər tətbiq olunur. API
Gateway patterni, xidmətlər arasındakı trafikin mərkəzi bir nöqtədən idarə olunmasını
təmin edir, bu da təhlükəsizlik və yük balanslaması kimi məsələlərin həllində vacib rol
oynayır. Database per service və polyglot persistence patternləri, hər bir xidmətin öz
müstəqil verilənlər bazasına sahib olması və müxtəlif verilənlər bazası
texnologiyalarının istifadəsi ilə sistemin daha elastik və performanslı olmasına kömək
edir.
Micro-frontends architecture patterni, istifadəçi interfeyslərinin də mikroservis
prinsiplərinə uyğun olaraq parçalanmasını təmin edir. Backend for frontend patterni isə
fərqli müştəri tətbiqləri üçün xüsusi backend xidmətlərinin yaradılmasını mümkün edir
ki, bu da müştəri təcrübəsinin yaxşılaşdırılmasına yönəlmiş bir yanaşmadır. SAGA
CQRS və Event Sourcing patternləri, mürəkkəb biznes proseslərinin və məlumat
idarəçiliyinin effektiv və etibarlı şəkildə həyata keçirilməsini təmin edir.
Mikroservislərdə Dayanıqlıq - Mikroservislər arxitekturasında dayanıqlığın
təmin edilməsi, sistemin ümumi fəaliyyətinin yüksək səviyyədə saxlanılmasına kömək
edir. Circuit Breaker patterni, xidmətlər arasındakı nasazlıqları izolyasiya edərək
sistemin daha dayanıqlı olmasını təmin edir. Retry patterni, müvəqqəti uğursuzluqların
öhdəsindən gəlmək üçün tək-tək təkrarlanan sorğular vasitəsilə etibarlılığı artırır.
Bulkhead patterni, fərqli xidmətlərin müstəqil şəkildə işləməsini təmin edərək bir
xidmətin problemi digər xidmətləri təsir etməsinin qarşısını alır. FallBack patterni isə
uğursuzluqlar zamanı alternativ həllərin tətbiq olunmasını təmin edir.
Nəticələrin Aprobasiyası Article-Hub platformasında mikroservis
arxitekturasının tətbiqi nəticəsində performans, istifadəçi təcrübəsi, təhlükəsizlik və
etibarlılıq baxımından əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə edilmişdir. Performans testləri,
yükləmə zamanının azaldığını və yüksək yük şərtləri altında platformanın
dayanıqlılığının artdığını göstərir. İstifadəçi təcrübəsi testləri, real-time redaktə və şəxsi
məqalə təklifləri kimi funksiyaların istifadəçilər tərəfindən yüksək qiymətləndirildiyini
təsdiqləmişdir. Təhlükəsizlik və etibarlılıq testləri, blockchain texnologiyası ilə məzmun
etibarlılığının təmin olunduğunu və mikroservislər arasında təhlükəsiz əlaqələrin
qurulduğunu göstərmişdir.
Bu dissertasiya, mikroservislər arxitekturasının müasir informasiya sistemlərində
necə tətbiq oluna biləcəyini və bu tətbiqin necə optimallaşdırıla biləcəyini göstərir. Əldə
edilən nəticələr, mikroservis yanaşmasının effektivliyini və onun müxtəlif sahələrdəki
tətbiq potensialını bir daha vurğulayır. Bu yanaşma, böyük və mürəkkəb sistemlərin
idarə edilməsində daha çox üstünlüklər təqdim edir və gələcəkdə daha da geniş
yayılması gözlənilir.
Article-Hub platforması üzərində aparılan bu iş, mikroservis arxitekturasının
faydalarını və bu arxitekturanın tətbiqi ilə əldə edilən nəticələri göstərməklə, mövzunun
77
elmi və praktiki əhəmiyyətini ortaya qoyur. Mikroservislər arxitekturasının tətbiqi,
kompleks sistemlərin idarə edilməsini asanlaşdırır, performansı artırır və istifadəçi
təcrübəsini yaxşılaşdırır. Bu yanaşma, müasir proqram təminatının inkişafında mühüm
bir mərhələ olaraq qəbul edilə bilər və gələcəkdə daha geniş bir tətbiq sahəsi tapacağına
inanılır.